محمدمحسن دوباشی، مدیرعامل ستاد پیشرفت جامع منطقه‌ای، روز چهارشنبه در جمع خبرنگاران درباره دورهمی نوآوران اجتماعی کشور، نوپیا، گفت: در رویداد نخست که سال گذشته برگزار شد بیش از ۵۰ گروه از نوآوران اجتماعی حضور داشتند و امسال ۱۸ آبان دومین رویداد نوپیا هم در پردیس سینمایی چارسو برگزار می‌شود.
دوباشی گفت: در رویداد نخست، نوآوران اجتماعی یا به معرفی پروژه‌ها و برنامه‌هایشان در غرفه‌ها مشغول بودند یا داستان تولد نوآوریشان را در سالن‌های سینما به‌صورت ارایه تدطور می‌گفتند و یا گروهی هم در قالب پنل‌های تخصصی تجربیات علمی و عملی خود را در موضوعات مختلف با دیگران درمیان می‌گذاشتند. امسال اما بنا بر عهدی که داشتیم نوپیا را به یکی از همان فعالان نوآوری اجتماعی واگذار کردیم تا رویداد بعدی نوپیا را در زیست‌بوم برگزار و پرچم نوآوری اجتماعی را در کشور بالا نگه دارد. مدیرعامل رویداد ستاد جامع پیشرفت منطقه‌ای اظهارداشت: تلاش کردیم در نوپیای دوم، جریان نوآوری اجتماعی را به عنوان راه حل برون‌رفت از بسیاری چالش‌ها معرفی و برای آن گفت‌وگو و دغدغه ایجاد کنیم و راه جدیدی در برابر مساله‌ها قرار دهد.
وی اذعان کرد: مسائل پیچیده و نوپدیدی که در جامعه با آن مواجه هستیم، از ۲ مسیر امکان حل دارند: یا از وضع موجود استفاده کنیم که در بهترین حالت می‌توانیم به بهره‌وری و بهینه‌سازی فکر ویا آن‌که به سراغ نوآوری برویم و به مساله اصالت دهیم و با نگرش جدیدی به حل و بهبود آن بپردازیم.
دوباشی خاطرنشان کرد: جریان نوآوری اجتماعی و رویداد نوپیا، می تواند این مسیر را پیش روی فعالان حوزه اجتماعی، نوآوران و کنشگران قرار دهد و با حضور دستگاه های حاکمیتی به روند اجرای آن بهبود بخشد.
مدیرعامل رویداد ستاد پیشرفت جامع منطقه ای گفت: این تبادل جریان می تواند به حل مسائل پیچیده اجتماعی در کشور کمک کند، همانگونه که طی یک دهه گذشته شاهد تولید جریان نوآوری در کشور بودیم و این اکوسیستم در کشور متولد شد و دستاوردهای قابل توجهی نیز به دنبال داشته، نوآوری اجتماعی نیز می تواند این فضا و پارادایم را تغییر دهد و با جلب مشارکت کنشگران اجتماعی، فعالان حوزه نوآوری، راه‌حل‌های متعددی برای مسائل اجتماعی مطرح سازد.
وی به حامیان رویداد نوپیای سال جاری اشاره کرد و افزود: نوپیای امسال با حمایت ستاد نوآوری اجتماعی، ستاد اجرایی فرمان امام، صندوق نوآوری اجتماعی، بنیاد ۱۵ خرداد و مجتمع چارسو برگزار خواهد شد.
اجتماع نوآوران اجتماعی، اجتماع راه‌حل‌ها و امید و آرزوست
سعید زاهدی، دبیر رویداد ۱۴۰۲، در ادامه این نشست گفت: نوآوران اجتماعی کسانی هستند که برای مسائل پیچیده کشور راه حل دارند، ۱۸آبان هم در چارسو کسانی دور هم جمع می‌شوند که خود دغدغه مسائل اجتماعی دارند و برای حل آن به سراغ یافتن راه حل رفته اند.
وی یادآورشد: سال گذشته در رویداد نخست، چند هزار نفری که حضور داشتند از نزدیک تجربه کردند که نوپیا فقط دنبال گفت‌وگو درباره چالش‌های اجتماعی نبودند، بلکه به دنبال ارائه راه حل و نوآوری در مسیر حل مسائل بودند. در این رویداد و جریان افرادی هستند که خودشان راه حل را یافته اند و اجرا کرده اند که نمونه های موفق در سایتی به نام نوپدید نیز که به زودی رونمایی می شود، معرفی خواهد شد.
زاهدی اظهار کرد: در کشور افرادی هستند که برای حل مسائل اجتماعی از ابزارهای نوآوری استفاده کرده و خودشان به مسیرهای جدیدی رسیده‌اند. تاکنون این افراد دورهم جمع نمی‌شدند که نوپیا در حقیقت گردهمایی آنان بود. و البته دیگر افرادی که به این حوزه علاقه داشتند یا نوآور ویا کنشگر بودند.
دبیر رویداد نوپیا ۱۴۰۲ اضافه کرد: امسال ۲ کار بزرگ در نوپیا انجام می شود که بخش مهم آن ایجاد پلتفرم نوآوران اجتماعی است تا نوآوران اجتماعی را تقویت و به کسانی که موفقیت های کوچک در همین زمینه دارند برای توسعه نوآوری و کسب و کار اجتماعی تا سطح ملی کمک کند.
وی با بیان اینکه شعار نوپیا «هم‌آفرینی اجتماع‌سازان ایران آینده» است توضیح داد که چون تصورمان این است که ایران آینده به‌شرط حضور و کنشگری فعال اجتماع‌سازان قوی خواهد بود مساله نوپیا تقویت کردن اجتماعات با رویکرد نوآوری است. زاهدی ادامه داد: نوپیا این هدفش را با ۲ ابزار پیش می‌برد که اولیش رویدادهایی‌ست که هدفشان تقویت زیست‌بوم است. که البته این رویدادها هم در سه دسته تقسیم می‌شوند رویدادهای سالانه، رویدادهای موضوعی و رویدادهای شهری.
سعید زاهدی گفت: در نوپیای موضوعی ما به موضوعاتی می‌پردازیم که مظهر اقتدار ایران آینده و فرصتی اجتماعی برای تقویت اجتماعات حول ایران آینده‌اند: مثلا زبان فارسی یا دریا. در نوپیای شهری هم ما کنار دیگر کنشگران شهری به تقویت آنها می‌پردازیم و در نوپیای سالانه مساله اجتماع‌سازی است. این نوپیا البته موقت است و فقط هفت بار برگزار می‌شود و باید در این هفت سال به نتیجه برسد. برای تقویت این حس پایان هم نوپیا را از ۷ به ۱ شماره‌گذاری کرده‌ایم و امسال نوپیای ۶ را داریم و سال بعد نویپای ۵. تصورمان این است که در این هفت سال ۳۰ اجتماع از اجتماع‌سازان نوآور اجتماعی شکل می‌گیرد و این سی تا در پرواز سی‌مرغ ایران را بر قله می‌نشانند.
زاهدی سپس درباره نوپیای ۶ یا همان نوپیای ۱۴۰۲ گفت امسال بیشتر به دانشجویان، به‌خصوص دانشجویان و فارغ‌التحصیلان حوزه علوم اجتماعی، توجه داریم و از ماه قبل هم رویدادهای اکران، نقد و بررسی فیلم‌های اجتماعی با حضور اساتید علوم اجتماعی و منتقدان نوآوری اجتماعی آغاز شده و هر سه‌شنبه در سالن ۴ چارسو ادامه خواهد داشت.او ادامه داد که یکی دیگر از رویکردهای گسترش نوآوری اجتماعی به سمت کنشگران اجتماعی‌ست و به همین منظور چهار پنل تخصصی برای سمن‌ها، کنشگران و نوآوران اجتماعی روز رویداد با طراحی و اجرای افراد زیست بوم برگزار می‌شود.
دیگر رویکرد مهمی که در نوپیای ۱۴۰۲ هست و زاهدی به آن اشاره کرد حضور پررنگ دانش‌آموزان است. او گفت: تجربه جهانی ثابت کرده است نوآوران اجتماعی کسانی هستند که از دوران نوجوانی هم مسائل اجتماعی را پیگیری کرده‌اند و از آن‌جا که ما مساله ایران آینده را داریم و نوجوانان آینده‌سازان ایران آینده‌اند، با همین رویکرد بخشی جدی را به نوجوانان اختصاص داده‌ایم و در این بخش کارگاه‌های تخصصی بازی‌وارسازی نوآوری اجتماعی با نوجوانان و ارائه‌های جذاب برای نوجوانان را تدارک دید ایم.
زاهدی سرفصل کاری رویداد نوپیای ۱۴۰۲ را سه مساله سلامت، آموزش و کسب و کار اجتماعی خواند و ادامه داد: برای پرداخت به هر کدام از این سرفصل ها، در بخش کسب و کار اتاق بازرگانی، سلامت فعالان حوزه سالمندی و آموزش نیز فعالان حوزه آموزش دانش آموزی را به عنوان شرکای کاری خود به کمک گرفته ایم.
وی اضافه کرد: امسال غرفه نخواهیم داشت، بلکه مجموعه ای از میزهای گفت و گو با انواع مدل که ما را درگیر مسائل اجتماعی می کند و خود کنشگران برای آن شبکه سازی می کنند، تدارک دیده شده است. زاهدی با طرح موضوع جاده موفقیت در رویداد نوپیا، از همه افراد و گروه هایی که تعداد آنها نزدیک به ۲۰۰ مجموعه می رسد خواست تا نمونه های موفق کسب و کار اجتماعی را نشان دهند تا عوامل نوپیا آن را به عنوان الگو معرفی و از تجربیات آن استفاده کنند.
به گفته سعید زاهدی یکی از بخش‌های مهم نوپیای امسال سرمایه‌گذاری با حجم سرمایه بیش از پنج میلیارد تومانی روی کسب و کارهای نوآوری اجتماعی‌ست که از هم‌اکنون فراخوان آن آغاز می‌شود و روز ۱۸ آبان در یک رویداد سرمایه‌گذاری نتایج اعلام می‌شود.
رسانه ها نگاه خود به نوآوری اجتماعی را تغییر دهند
دوباشی در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران اعلام کرد: برخی موضوعات ما شاید برای رسانه ها جذاب نباشد، چون ما به دنبال حل یک سری مسئله ها در زمینه اجتماعی هستیم که درخواست ما از رسانه پرداختن به آنهاست، اگرچه شاید آسیب های اجتماعی دربرگیری بیشتری دارد و درد بیشتری را در جامعه ایجاد می کند، اما برای حل آنها باید زاویه دید را تغییر داد و چاره اندیشی از جنس نوآوری داشت.
مدیرعامل رویداد ستاد پیشرفت جامع منطقه‌ای اتم "ایده‌ها و تجربه‌های موفق ایران" را نمونه‌ای از تلاش برای نمایش نوآوری‌های اجتماعی انجام گرفته در کشور برشمرد و از وجود مثال‌های موفق بسیار در زمینه نوآوری اجتماعی که به رفع چالش‌های اجتماعی پرداخته‌اند خبر داد.
وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر علت تمرکز این دوره از نوپیا بر مساله سلامت اضافه کرد: یکی از موضوعات مهمی که کشور طی سال‌های آینده به‌طور جد با آن درگیر خواهد شد بحث سالمندی جمعیت است، لذا موضوع سالمندی و جمعیت که به هر۲ باید از یک پنجره نگاه کرد می‌تواند در زمینه کسب‌وکار اجتماعی مطرح شود و مورد کنکاش قرار گیرد.
دوباشی علت انتخاب مساله آموزش را نیز نیاز جدی کشور به لزوم تغییر در این سیستم دانست و تاکید کرد: باید به نحو دیگری به حوزه آموزش نگاه کرد، در این زمینه به طور جد مهارت محوری و تنوع سلایق مساله ما هستند و نوآوری اجتماعی می تواند به عنوان نیز به دنبال تبدیل مسائل کلان به ریز مساله هاست تا با راه های حل خرد بتواند به رفع آنها کمک کند.
مدیرعامل رویداد ستاد پیشرفت جامع منطقه‌ای گفت: نکته ای که طی سال‌های گذشته سعی کردیم به آن بپردازیم این بود که اول بگوییم می شود به مساله اجتماعی از زاویه دیگری هم می توان نگاه کرد، فعالیتی که امسال در طلیعه دومین رویداد آن هستیم، از سال ۹۷ شروع شد، در سال ۱۴۰۰ به این نتیجه رسیدیم که زیست بوم نوآوری اجتماعی را بسازیم و در نهایت سال گذشته رویداد نخست آن برگزار شد.
وی افزود: بارها سعی کردیم که بگوییم آسیب اجتماعی یک پدیده اورژانسی است، در اورژانس شخص را برای پایداری حیات نگاه می دارند و بعد باید به متخصص مراجعه کرد اما به دلایلی ما به ساختارهای اجتماعی به عنوان پدیده های اورژانسی نگاه کنیم و از سال ۹۷ تلاش کردیم که این مفهوم نوآوری اجتماعی را در گفتمان ها جا بیندازیم و نشان دهیم که ما به ازای اجتماعی دارد.
دوباشی از تداوم رویداد نوپیا پس از برگزاری برنامه اصلی در قالب برنامه های کوچکتر خبر داد و نوپیای فارسی، شهری، راه اندازی صندوق نوآوری اجتماعی و شتابدهنده های این حوزه را از جمله آنها معرفی کرد.
صندوق های ماموریت گرا برای حمایت از نوآوری اجتماعی
زاهدی نیز در پاسخ به پرسش خبرنگاران مبنی بر پیش بینی آینده زیست بوم کسب و کار اجتماعی در ایران گفت: یکی از مهمترین کارهایی که قرار است نوپیا در راستای تقویت زیست بوم نوآوری اجتماعی انجام دهد، به کارگیری ۲ ابزار رویداد و صندوق های ماموریت گراست که شکل گیری این صندوق ها در شرف اقدام است و شکل گیری صندوق های ماموریت گرا در شهرهای مختلف، از اقدامات مهم نوپیا خواهد بود.
وی در پاسخ به این پرسش که علت تمرکز بر نوجوانان و دانشجویان در این دوره از نوپیا چیست، توضیح داد: در دنیا این تجربه ثابت شده، کسانی که نوآوری ها، مساله و دغدغه اجتماعی داشته اند، از نوجوانی و کودکی، درگیر حل مساله بوده اند از همین رو ما نیز باید از کودکی افراد را درگیر حل مساله کنیم، چون می توانند آینده ایران را با این رویکرد قدرتمند بسازند.
زاهدی به اشاره به اینکه در مورد دانشجویان بر روی دانشجویان رشته علوم اجتماعی مورد تاکید است، گفت: دانشجویان علوم اجتماعی در کنار شتاب دهنده ها و استارت آپ هایی که در همه دانشگاه ها فعال شده است، می توانند به رویکرد کسب و کار اجتماعی برسند و وارد بحث نوآوری اجتماعی شوند.
دبیر رویداد نوپیا ۱۴۰۲ اضافه کرد: یکی از رویکردها نبود کسب و کار برای دانشجویان علوم اجتماعی است، در این رویداد کسب و کارهای اجتماعی را تقویت کنیم می کنیم و و شریک اصلی دانشجویان هستند و می توانند پیشران این جریان باشند.
وی، که دبیر اجرایی جایزه ملی نوآوری اجتماعی نیز محسوب می‌شود، درباره آخرین خبر از این برنامه گفت در نوپیا جریان جایزه ملی نوآوری اجتماعی نوجوان را آغاز می‌کنیم.
